Các bộ nói gì chuyện tăng thuế môi trường với xăng lên 8.000 đồng?

Theo dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung Luật Thuế bảo vệ môi trường mới được Bộ Tài chính công bố mới đây, với xăng (trừ ethanol), khung thuế môi trường sẽ tăng lên mức 3.000-8.000 đồng/lít. Thuế môi trường cho xăng sinh học ở mức thấp hơn, trong đó xăng E5 là 2.700-7.200 đồng/lít, xăng E10 là 2.500-6.800 đồng/lít.

Việc điều chỉnh tăng khung thuế bảo vệ môi trường lên mức 8.000 đồng/lít, theo nhận định của các chuyên gia kinh tế là sẽ làm giảm năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp. Về tác động vĩ mô, có thể ảnh hưởng liên hoàn đến nền kinh tế dẫn tới lạm phát. Hiện tại, các Bộ, ngành đã đồng loạt lên tiếng với đề xuất này của Bộ Tài chính.

Các bộ đồng loạt lên tiếng việc tăng thuế bảo vệ môi trường với xăng.

Cụ thể, Bộ Ngoại giao cho rằng Bộ Tài chính nên cân nhắc thật kỹ sự cần thiết, lộ trình thực hiện. Nhất là trong bối cảnh các doanh nghiệp còn gặp nhiều khó khăn, mặt hàng thiết yếu này đã gánh nhiều loại thuế và phí, đồng thời bổ sung đánh giá tác động về kinh tế, xã hội đối với phương án nâng mức sàn - mức trần biểu khung thuế của xăng. 

Bộ này cũng đồng thời đề nghị bổ sung đánh giá tác động về kinh tế, xã hội đối với phương án nâng mức sàn, mức trần biểu khung thuế của xăng trong dự thảo báo cáo.

Quan điểm của Bộ Ngoại giao là Luật phải được xây dựng phù hợp với chủ trương của Nhà nước về hoàn thiện chính sách tài chính bảo vệ môi trường, mang tính răn đe với đối với một số đối tượng dùng ni lông, khuyến khích các sản phẩm xăng sinh học E5, E10. Những quy định này phù hợp với mục tiêu bảo vệ môi trường sống, ứng phó với biến đổi khí hậu của Liên hợp quốc. 

Trong khi đó, Bộ Tư pháp thẳng thắn nhận xét dự thảo hồ sơ đề nghị xây dựng Luật sửa đổi, bổ sung Luật Thuế bảo vệ môi trường còn sơ sài,... Báo cáo đánh giá tác động chưa nêu bật được nội dung của chính sách, không có đánh giá tác động định lượng mà chỉ sử dụng phương pháp định tính. Trong khi mức thuế bảo vệ môi trường lại tăng 2,5 lần so với quy định hiện hành.

Bộ Tư pháp cũng đề nghị Bộ Tài chính đánh giá tác động một cách cẩn trọng đối với các chính sách trong dự thảo hồ sơ đề nghị xây dựng Luật. Đặc biệt là việc điều chỉnh khung thuế suất đối với nhóm hàng hóa xăng, dầu, mỡ nhờn lên gấp đôi quy định hiện hành, tạo khoảng cách lớn giữa mức thuế tối thiểu và mức thuế tối đa.

“Việc điều chỉnh tăng mức thuế tối thiểu - tối đa trong biểu khung thuế cũng sẽ dẫn đến tăng mức thuế suất cụ thể. Điều này sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến quyền và lợi ích của người dân và doanh nghiệp”, Bộ Tư pháp băn khoăn.

Trước đó, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cũng có văn bản góp ý tới Bộ Tài chính, cho rằng về dài hạn, việc nới khung thuế bảo vệ môi trường đối với xăng dầu là lợi bất cập hại. 

Theo góp ý của VCCI, việc tăng thuế đối với xăng dầu nhằm bù vào khoản hụt thu từ các hiệp định thương mại, sẽ tác động tiêu cực đến toàn bộ nền kinh tế Việt Nam. Việc cắt giảm thuế quan từ các hiệp định thương mại có thể mang lại lợi thế cho các doanh nghiệp Việt, nhưng cũng mang lại lợi thế tương tự cho các doanh nghiệp ở quốc gia khác. 

"Nếu tăng thuế đối với xăng dầu để bù lại, thì vô hình chung chính sách này khiến các doanh nghiệp Việt Nam mất lợi thế cạnh tranh trước các đối thủ nước ngoài. Xăng dầu là chi phí đầu vào của nhiều ngành kinh tế. Nếu tăng sẽ tác động liên hoàn tới nền kinh tế, tăng lạm phát", VCCI khẳng định.

Chuyên gia kinh tế Lê Đăng Doanh thì cho rằng đây là mức nâng quá cao và ông thấy rất sốc khi Bộ Tài chính công bố con số trên. Ông cho rằng nếu nâng thuế môi trường tiếp thì sẽ gây tác động liên hoàn đến nền kinh tế, làm giá vận tải, giá cả hàng hoá, tăng chi phí đầu vào của các doanh nghiệp, từ đó ảnh hưởng đến lạm phát quốc gia.

Năm 2017, Chính phủ đặt mục tiêu lạm phát chỉ 4%, vì vậy việc tăng thuế có thể sẽ tác động không tốt đến chỉ tiêu này. 

Ông Lê Đăng Doanh cảnh báo: "Tôi hiểu Bộ Tài chính đang khó khăn trong ngân sách, đánh vào thuế bảo vệ môi trường với xăng là dễ nhất. Ai mua xăng là Bộ Tài chính thu ngay được tiền tươi thóc thật, nhưng sẽ tác động tới lạm phát, ảnh hưởng đến cạnh tranh hàng hoá của Việt Nam so với các nước khác. Cần hết sức thận trọng trong việc tăng thuế môi trường với xăng dầu”.

An Nhiên