Tổng thống Trump tiến hành 'cuộc chiến thương mại' nhằm vào Trung Quốc?

Lý do Mỹ áp đặt các biểu thuế gây tranh cãi được ông giải thích là vì ngành công nghiệp thép và nhôm của Mỹ bị "tàn phá bởi các hoạt động thương mại ‘hung hăng’ của nước ngoài ".

Tổng thống Mỹ Donald Trump ký biểu thuế cứng rắn đối với các thép và nhôm nhập khẩu chiều 8/3 - Ảnh: Bloomberg

Tổng thống Mỹ đề cập đến tình trạng nhập siêu của Mỹ và sản lượng toàn cầu dư thừa của các sản phẩm thép và nhôm một phần là do trợ giá của chính phủ Trung Quốc. "Đó thực sự là một cuộc tấn công vào đất nước chúng ta", ông nói tiếp.

Để thực hiện lời hứa chiến dịch bảo hộ mậu dịch, ông Trump đã dựa vào một điều khoản an ninh quốc gia ít được sử dụng trong luật thương mại của Mỹ.

Canada và Mexico được miễn vô thời hạn việc áp biểu thuế mới sẽ có hiệu lực sau 15 ngày kể từ ngày ký.

Liên minh châu Âu (EU) cũng như Nhật Bản đều thảo luận riêng với Washington và đề nghị Mỹ áp dụng các trường hợp ngoại lệ với lập luận thép và nhôm của họ không gây nguy hiểm cho an ninh quốc gia của Mỹ.

Các nhà kinh tế ước tính biểu thuế mới sẽ gây thiệt hại hàng tỉ đô la thương mại.

Một công nhân đang hàn một kết cấu thép ở Ottawa, Canada. Các nước láng giềng của Mỹ - Canada và Mexico – được miễn áp thuế theo biểu thuế mới - Ảnh: AP/Canada Press

Biện pháp thuế quan của Mỹ rõ ràng nhắm đến Trung Quốc khi các sản phẩm kim loại rẻ tiền của nước này tràn ngập thị trường Mỹ, và được cho là “làm suy yếu ngành công nghiệp và công ăn việc làm của Mỹ”.

Tổng thống Trump cũng chỉ trích Bắc Kinh tuồn thép vào Mỹ thông qua các nước khác.

Tuần trước, ông Trump đã khiến thế giới cũng như các trợ lý của mình choáng váng khi ông bất ngờ tuyên bố kế hoạch thuế quan mới.

Ông Trump dẫn ra những mối quan tâm về việc Trung Quốc sản xuất quá tải nhôm và thép, cũng như an ninh quốc gia của chính nước Mỹ.

Trung Quốc hôm 8/3 cảnh báo rằng nước này sẵn sàng đáp lại hàng rào thuế quan mới của Mỹ khi nó có hiệu lực.

"Chọn một cuộc chiến thương mại chắc chắn là một ‘đơn thuốc sai’, cuối cùng bạn sẽ chỉ làm tổn thương người khác và chính mình", Bộ trưởng Ngoại giao Vương Nghị cho biết. Ông nói "Trung Quốc chắc chắn sẽ đưa ra một phản ứng thích hợp và cần thiết”.

Trung Quốc có thặng dư hàng hoá kỷ lục với Mỹ, năm 2017 đạt mức 375,2 tỷ USD.

Trước khi ký biểu thuế mới, ông Trump đã so sánh hành động của mình với những người tiền nhiệm George Washington, Abraham Lincoln và William McKinley.

"Các vị tổng thống vĩ đại nhất của chúng ta đã bảo vệ đất nước khỏi ảnh hưởng từ bên ngoài, khỏi các nước khác đến đánh cắp tài sản và công việc của chúng ta, cũng như các công ty của chúng ta”, ông Trump nói.

Hơn 50% lượng thép và nhôm đến Mỹ từ các đồng minh ở EU, Canada, Nhật Bản và Hàn Quốc. Nhưng các nước từ Brazil đến Nam Phi cũng có thể sẽ bị ảnh hưởng.

Thủ lĩnh phe Cộng hòa Paul Ryan công khai lên án việc Tổng thống Donald Trump áp mức thuế cao đối với nhập khẩu thép và nhôm.

Trong khi đó, Liên minh châu Âu (EU) và Brazil cũng đã cảnh báo sẽ trả đũa biểu thuế bảo hộ của Mỹ.

Liên minh Châu Âu tuyên bố sẽ áp dụng biểu thuế đối với các mặt hàng từ thép đến bơ đậu phộng, rượu whiskey bourbon và vải may quần jeans - phần lớn là sản phẩm của các tiểu bang ông Trump cần giành phiếu để tái cử.

Công nhân Mỹ tại công ty Thép máy móc và công cụ Thái Bình Dương ở Oregon - Ảnh: AFP

Trong khi ông Trump thông qua hàng rào thuế quan bảo hộ kinh tế Mỹ, 11 đối tác ở khu vực Châu Á - Thái Bình Dương đã đến Santiago, Chile để ký Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) – phiên bản mới của Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) không có Mỹ.

Quế Lâm (Theo SCMP)