Chịu án tù oan sai lâu nhất Trung Quốc, người đàn ông được bồi thường 15 tỷ đồng

Trang tin tức Theapers.cn đưa tin, ông Liu Zhonglin, 50 tuổi, được Tòa án nhân dân trung cấp Liaoyuan bồi thường 4,6 triệu nhân dân tệ (khoảng 15,57 tỷ đồng) vào thứ Hai (07/01), trong đó bao gồm 1,9 triệu nhân dân tệ vì tổn thương tinh thần và 2,5 triệu nhân dân tệ vì mất tự do cá nhân.

Ông được cho là người chịu oan sai lâu nhất ở Trung Quốc. Ông Liu được bồi thường khoảng 500 nhân dân tệ cho mỗi ngày trong số tổng cộng 9.217 ngày bị giam cầm. Ông Liu và luật sư của ông trước đó đòi khoản tiền bồi thường là 16,67 triệu nhân dân tệ.

Sau 25 năm ngồi tù oan, Liu Zhongli nhận khoản tiền bồi thường kỷ lục 4,6 triệu nhân dân tệ (khoảng 15,57 tỷ đồng).

Theo tài liệu của toà án, ông Liu bị bắt vào tháng 10/1990 khi mới 22 tuổi vì tội giết cô Zheng Dianrong, 18 tuổi.  Thi thể của cô Zheng được tìm thấy ở một con sông tại làng Huimin, Dongliao, Cát Lâm. Liu bị kết án tử hình vào năm 1994, sau đó chuyển thành án chung thân. Trong suốt ngần ấy năm, ông luôn khẳng định bản thân vô tội.

Người đàn ông tội nghiệp được trả tự do vào tháng 1/2016 sau khi tái thẩm thành công tại Tòa án nhân dân cấp cao Cát Lâm. Cuối cùng, ông được tuyên trắng án vào tháng 4/2018 với lý do “không đủ bằng chứng”.

Trả lời các phóng viên, Liu hài lòng với khoản tiền bồi thường, nhưng “những ngày tươi đẹp nhất của cuộc đời đã một đi không trở lại”.

Trong một động thái bất thường, tòa án đã cấp cho ông khoản bồi thường ban đầu 500.000 nhân dân tệ vào tháng 10/2018, một tháng trước khi phiên tòa bắt đầu, để Liu có thể mua nhà và cải thiện chất lượng cuộc sống. Chia sẻ với Theapers.cn, Liu tiết lộ đã mua một căn hộ hai phòng ngủ ở thành phố Liaoyuan.

Trong suốt thời gian ngồi tù và đấu tranh, ông Liu luôn khẳng định bản thân vô tội.

Theo đại diện pháp lý của Liu - Qu Zhenhong của Công ty luật Huayi Bắc Kinh, nổi tiếng với luật sư cao cấp chuyên về vụ án nhân quyền và oan sai, khoản bồi thường cho Liu được xem là kết quả tốt đẹp trong hệ thống bồi thường của Trung Quốc. Vụ án đã xác nhận nhiệm vụ của hệ thống cũng như tạo tiền lệ hứa hẹn cho các trường hợp kết án sai trong tương lai.

Nhưng Zhu Xiaoding, luật sư tại Công ty luật Cailiang Bắc Kinh, nhận định: “Bất kể là sau phiên tòa đầu tiên hay tái thẩm, nhà nước có nghĩa vụ phải bồi thường hình sự nếu bị cáo vô tội. Vì vậy, tôi không ngạc nhiên với kết quả này, nó vốn được xác định khi Liu Zhonglin được chứng minh vô tội.

Bồi thường của nhà nước cho các trường hợp kết án sai có quy định rõ ràng. Bồi thường mất tự do cá nhân được trả cho mỗi ngày bị giam, được Tòa án Nhân dân Tối cao và Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao xác định trước theo ngân sách bồi thường hàng năm. Cũng có thể có thêm một khoản bồi thường bổ sung cho tổn hại tinh thần hoặc các yếu tố khác.”

Ông Jin Zhehong trước khi bị kết án (trái ảnh) và sau 23 năm ngồi tù oan.

Phán quyết bồi thường được đưa ra sau khi một người đàn ông khác quê Cát Lâm cũng được chứng minh vô tội vào tháng 12/2018, sau 23 năm tù giam.

Sau bốn lần tái thẩm và bốn án tử hình, ông Jin Zhehong, nay 50 tuổi, được Tòa án nhân dân cấp cao Cát Lâm tuyên bố vô tội trong vụ cưỡng bức và giết hại một phụ nữ 20 tuổi. Thi thể nạn nhân được tìm thấy giữa vùng đất bỏ hoang, với lý do “bằng chứng không đầy đủ và sự thật không rõ ràng”.

Theo luật sư Xi Xiangdong, Jin “liên tục tố cáo nhà điều tra tra tấn để ép cung”. Theo một luật sư khác, ông Li Jinxing, Jin chưa nộp đơn xin bồi thường cho việc bỏ tù oan sai.

Trung Quốc là một trong các quốc gia có tỉ lệ kết án cao nhất thế giới, ở mức 99,9% năm 2016. Trong khi đó, tỉ lệ kết án của hệ thống tòa án liên bang Hoa Kỳ là 93%.

Năm 2014, Tòa án Nhân dân Tối cao bãi bỏ việc sử dụng tỉ lệ kết án như là tiêu chuẩn thực hiện với hy vọng giảm sai lầm pháp lý cũng như tra tấn và ép cung.

Ngọc Anh (theo SCMP)