Biển Đông: Philippines cảnh báo, Trung Quốc chuẩn bị liều lĩnh

Bãi cạn Scarborough của Philippines

Phát biểu tại cuộc họp báo ở Manila ngày 12/4, Đại sứ Philippines tại Mỹ Jose Cusia cho biết: Manila đã được một sĩ quan cấp cao hải quân Mỹ thông báo phát hiện thấy tàu khảo sát nghi là của Trung Quốc tại bãi Scarborough vài tuần trước.

Quân đội Philippines đã ra thực địa kiểm tra, nhưng không thấy có tàu nước ngoài nào hiện diện ở đây, có thể là do tàu Trung Quốc đã rút đi. Đại sứ Cusia quan ngại về động thái này, đồng thời đã yêu cầu Washington thuyết phục Bắc Kinh không nên có bước đi “đặc biệt khiêu khích” như vậy.

Phát hiện mới đây của Hải quân Mỹ về động thái của Trung Quốc ở Scarborough làm dấy lên mối quan ngại rằng, Bắc Kinh có ý định biến bãi cạn này trở thành “đảo nhân tạo” kế tiếp.

“Tôi cho rằng sẽ là rất khiêu khích nếu họ xây đảo nhân tạo ở bãi cạn Scarborough… hành động này chỉ làm gia tăng căng thẳng và xung đột. Chúng tôi hy vọng Mỹ và các nước khác sẽ thuyết phục Trung Quốc không làm vậy” Đại sứ Cusia nói.

Ông Cusia thừa nhận một mình Philippines không thể buộc Bắc Kinh thoái lui trong vấn đề này. Trong khi vào khoảng tháng 5, Tòa án Trọng tài Thường trực Liên hợp quốc (PCA) sẽ đưa ra phán quyết đối với vụ việc Philippines kiện Trung Quốc vi phạm chủ quyền ở biển Đông, mà theo các chuyên gia dự đoán kết quả cuối cùng sẽ có lợi đối với Philippines. Rõ ràng Manila hiểu rằng, Bắc Kinh sẽ phủ nhận kết quả giải quyết từ bên thứ ba, và chỉ giải quyết vấn đề bằng biện pháp song phương.

Mối quan ngại của Manila về vấn đề bãi cạn Scarborough không phải không có cơ sở khi mà mới đây, hình ảnh vệ tinh từ ImageSat International chụp ngày 7/4 cho thấy hai chiếc chiến đấu cơ J-11 trên đảo Phú Lâm thuộc Hoàng Sa của Việt Nam. Đây là phiên bản của dòng Su-27 Nga, tương đương với F-15 của Không quân Mỹ, hoặc F/A - 18 Hornet của Hải quân Mỹ.

2 chiếc chiến đấu cơ J-11 Trung Quốc bố trí bất hợp pháp ở Phú Lâm, Hoàng Sa

Phú Lâm là hòn đảo lớn nhất của Việt Nam trong quần đảo Hoàng Sa trên Biển Đông, bị Trung Quốc chiếm đóng bất hợp pháp. Giới chức cấp cao Hoa Kỳ lo ngại rằng, cuối cùng Trung Quốc sẽ kiểm soát hoàn toàn Biển Đông nếu hành động leo thang quân sự hóa không được ngăn chặn.

Các bức ảnh vệ tinh cũng cho thấy một hệ thống ra đa điều khiển hỏa lực mới được triển khai ở Phú Lâm, giúp hệ thống tên lửa phòng không HQ-9 có thể phát huy tối đa khả năng hoạt động.

Những hành động bành trướng của Trung Quốc tại biển Đông và lo ngại của phương Tây về việc Trung Quốc đang có ý định thiết lập Vùng nhận dạng phòng không (ADIZ) ở Biển Đông đã được đem ra thảo luận tại Hội nghị thượng đỉnh G7 tại Nhật vào ngày 11/4 vừa qua. Bất chấp sự phản đối của Bắc Kinh về việc các nước trong nhóm G7 đưa vấn đề Biển Đông ra thảo luận.

Hội nghị đã thống nhất và đưa ra tuyên bố: "Chúng tôi cực lực phản đối các những hành động đơn phương gây hấn hoặc dọa nạt có thể làm thay đổi nguyên trạng, khiến leo thang căng thẳng ở Biển Đông và biển Hoa Đông"

Mặc dù tuyên bố chung không trực tiếp nhắc đến Trung Quốc, nhưng đây được xem là thông điệp chỉ trích, đồng thời cảnh báo về tham vọng bành trướng của Bắc Kinh trong khu vực này.

Đáp trả về tuyên bố chung của G7, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lục Khảng khẳng định, Trung Quốc sẽ “chính thức làm rõ” quan điểm về vấn đề này với các nhà ngoại giao của các nước liên quan.

Nguyễn Thu (Tổng hợp)