Làm sao không bị ảnh hưởng cảm xúc của nhau

Có lần tôi trực lớp học tại một trung tâm giáo dục, sau khi tôi báo số lượng học viên cho anh phụ trách bếp, thì đột nhiên anh nổi quạu và nói những lời không hay với tôi. Ngay lập tức, tôi tạo ra một suy nghĩ trong đầu: “Có lẽ hôm nay tâm trạng anh ấy không được vui. Những gì anh ấy nói chỉ là phản ánh tâm trạng của anh ấy, không phải nói về mình”.

Ảnh minh họa

Thật là một liều thuốc hữu hiệu. Nó chặn ngay những câu hỏi thắc mắc về thái độ của anh ấy, như: “Tại sao anh ta lại như vậy? Anh ta bị làm sao vậy? Sao anh ta ăn nói cộc cằn thế?...”. Nó chặn ngay những suy nghĩ làm tổn thương tôi, như: “Mình là người như vậy sao? Sao ai cũng ghét mình? Không ai yêu thương mình...”.

Lúc trước, mỗi khi sếp nhận xét gì về tôi, tôi thường chạy sang than thở với chị phụ trách nhân sự, chị ấy nói với tôi một câu tiếng Anh: “Don’t take it personally” (đừng cá nhân hóa vấn đề đó). Tôi chẳng hiểu gì lúc đó.

Giờ thì tôi hiểu, mỗi người đều có nhiều trải nghiệm trong quá khứ, chúng hình thành nên thói quen, quan điểm, hành vi ứng xử của mỗi người. Mỗi khi có điều gì tương tự, họ dùng những kinh nghiệm trong quá khứ phản ứng lại một cách vô thức. Vì thế mọi suy nghĩ, lời nói, hành động của mỗi người chỉ phản ánh cách nhìn nhận rất cá nhân của họ, chứ không phải về bản thân ta.  

Quay trở lại trường hợp anh phụ trách bếp, sau khi tôi giải thoát những cảm xúc tiêu cực sắp bùng lên bằng một suy nghĩ đơn giản như vậy, tôi vẫn duy trì được trạng thái vui vẻ bình thường của mình. Một lát sau, anh tự đến nói chuyện với tôi, thái độ dễ chịu hơn. Những lần sau, anh trở nên vui vẻ và thân thiện.

Khi ta không đánh đồng cảm xúc của người khác với ta, đó là ta tách bạch cảm xúc giữa ta và họ. Khi có sự tách bạch về mặt cảm xúc như vậy, ta dễ dàng hỗ trợ họ khi trạng thái tinh thần của họ đi xuống. Vì khi đó, họ rất cần một người không phán xét họ, họ cần một người có trạng thái tinh thần cao nâng họ dậy. Đó là cách ta yêu thương họ thật sự. 

Ảnh minh họa

Ở các công trường xây dựng thường treo một câu khẩu hiệu: “An toàn là trên hết”. An toàn cho người thợ xây, cho anh phụ hồ, cho chị lao công, cho bác kỹ sư... cho mọi người đang hoạt động trong công trường ấy. Tòa nhà được xây nhờ con người. Nếu người không an toàn thì nhà không xây được. Để an toàn trong công trường, người công nhân phải mặc đồng phục bảo hộ và có kiến thức về an toàn lao động.

Tương tự, việc xây dựng một mối quan hệ, cũng như xây một tòa nhà, những người trong mối quan hệ ấy phải có sự an toàn về mặt cảm xúc, nghĩa là không bị ảnh hưởng cảm xúc của nhau.

Khi có sự ảnh hưởng, ta không giữ được sự khách quan, tách bạch với tình trạng, tình huống của họ nên vì thế mà không đủ sáng suốt để giúp họ thoát khỏi tình huống của họ. Khi bạn tách bạch, nghĩa là, khi họ buồn, tôi sẽ giữ mình không buồn như họ; khi họ bấn loạn, tôi giữ mình ổn định; khi họ khóc, tôi sẽ không khóc theo họ. 

Điều này có nghĩa, bạn giữ mình ổn định, mạnh mẽ để yêu thương họ, để nhìn sự việc một cách khách quan và để giúp họ ra khỏi sự rối ren của họ. 

 Ngân Thạnh