Bạn có lo con mình dậy thì sớm?

23/10/2016 - 06:53

PNO - Người ta thống nhất độ tuổi dậy thì bình thường là 8-13 ở nữ và 10-15 ở nam. Trước độ tuổi này mới được coi là dậy thì sớm. Bạn có lo con mình dậy thì sớm không và bạn đã chuẩn bị gì cho điều đó?

Nguy cơ quan hệ tình dục sớm

Dậy thì sớm ảnh hưởng tiêu cực lên tâm lý và chất lượng cuộc sống của trẻ, nhất là khi trẻ còn quá nhỏ.

Trẻ gái có kinh nguyệt sớm có xu hướng hẹn hò và quan hệ sớm hơn so với bạn cùng tuổi. Đồng thời, việc dậy thì sớm cũng liên quan đến tuổi kết hôn sớm. Tỷ lệ quan hệ tình dục ở tuổi vị thành niên tại Việt Nam rất cao. Theo điều tra quốc gia về trẻ vị thành niên và thanh niên (2012) cho thấy tỷ lệ này là 7,6% và tỷ lệ phá thai ở lứa tuổi vị thành niên vẫn tiếp tục tăng (năm 2007, tỷ lệ này chiếm 3,1% thì đến 2011 là 6,8%, năm 2012 là 6,4% - tính riêng Bệnh viện Từ Dũ, TP.HCM). Những con số đáng báo động.

Quan hệ tình dục ở trẻ vị thành niên không chỉ là nguy cơ có thai ở một cơ thể chưa phát triển đầy đủ mà còn tiềm ẩn nhiều mối nguy hại khác như các bệnh lây truyền qua đường tình dục (HIV/AIDS, bệnh lậu, giang mai…) ảnh hưởng đến sức khỏe, sự phát triển của cơ thể và khả năng sinh sản về sau.

Đối với trẻ trai, quan hệ tình dục sớm có thể ảnh hưởng đến nguy cơ dễ bị xuất tinh sớm, rối loạn cương. Đối với trẻ gái, quan hệ quá sớm dễ dẫn đến tư tưởng dễ dãi, buông thả. Sau này có thể bị dẫn dắt đến chuyện quan hệ tình dục tập thể, lây nhiễm các bệnh qua đường tình dục. Hậu quả cuối cùng là những suy sụp về thể chất, tinh thần.

Ban co lo con minh day thi som?
Ảnh mang tính chất minh họa. Internet

Giáo sư Mendle, khoa Nhân trắc học Đại học Cornell, Hoa Kỳ cho biết: “Những cô gái trưởng thành sớm thường dễ gặp phải những vấn đề về cảm xúc hơn so với những bạn cùng lứa, và nguy cơ này còn lớn hơn rất nhiều ở những cô gái từng bị lạm dụng tình dục”. Những cô gái dậy thì sớm thường trở thành đối tượng quấy rối của bạn cùng tuổi, dễ trở thành đối tượng của những lời nhận xét khen chê về cơ thể từ các bạn nam. Điều này dễ gây căng thẳng tâm lý, thậm chí trầm cảm.

Dậy thì có lẽ là một khoảng thời gian thử thách và khó khăn của mỗi người, đặc biệt đối với phái nữ - nhóm dễ bị lạm dụng tình dục - thì những vấn đề có thể còn gấp đôi. Những cô gái bị lạm dụng tình dục thường dậy thì sớm hơn, và dậy thì sớm làm tăng nguy cơ bị rối loạn cảm xúc về sau.

Một nghiên cứu khác từ 33 trẻ nữ tham gia độ tuổi từ 6-11 có dấu hiệu dậy thì sớm cũng chỉ ra rằng: nhóm trẻ dậy thì sớm có những vấn đề về hành vi tâm lý hơn trẻ khác, bao gồm trầm cảm, nóng nảy, thu mình khỏi xã hội, rối loạn giấc ngủ và các hành vi ám ảnh khác (theo công bố của tác giả Sonis và cộng sự trên tạp chí Pediatrics). Nghiên cứu khác từ 1.700 học sinh trung học của tác giả Graber và cộng sự cũng chỉ ra trẻ dậy thì sớm, đặc biệt trẻ nam, có xu hướng uống rượu và hút thuốc lá nhiều gấp đôi trẻ khác. Chúng cũng có biểu hiện thiếu tự tin, thiếu kỹ năng ứng phó tình huống, bỏ học nhiều và tăng nguy cơ tự tử.

Giáo dục giới tính: Càng sớm càng tốt 

Điều gì gây ra dậy thì sớm? Cách đây 10 năm, các bác sĩ nội tiết Hoa Kỳ chỉ ra béo phì là một nguyên nhân quan trọng vì ảnh hưởng đến nội tiết tố trong cơ thể. Gần đây, nghiên cứu từ Đan Mạch chỉ ra dù béo phì có tác động đến dậy thì sớm nhưng nó không phải là nguyên nhân duy nhất. Trong suốt thập kỷ qua, một khối lượng y văn lớn - đề cập đến tác động của các hóa chất từ môi trường (phthalates, bisphenol A) đến nội tiết tố - đã tạo ra những mối nghi ngờ khác. Dậy thì sớm có thể khởi phát do những phơi nhiễm từ lúc mang thai rồi tiếp tục kéo dài suốt những năm đầu đời của trẻ.

Để hiểu hết nguyên nhân và những hệ lụy mà dậy thì sớm gây ra, còn phải mất nhiều thời gian nghiên cứu để làm rõ. Tuy nhiên, những hệ quả về tâm lý dậy thì sớm gây ra thì không cần bàn cãi. Việc làm thiết thực nhất ở thời điểm hiện tại là giáo dục giới tính cho trẻ từ sớm, chuẩn bị cho trẻ những nền tảng kiến thức thiết yếu, tạo chỗ dựa để trẻ có thể sẻ chia cùng bố mẹ về những suy nghĩ và biến đổi trên cơ thể mình. Khi đó, những hậu quả trên có thể giảm tới mức tối thiểu.

Chúng ta thường ngần ngại và lúng túng khi nói chuyện giới tính cùng trẻ, điều đó rất bình thường, hầu hết các bậc phụ huynh đều có cảm giác đó khi bắt đầu một cuộc nói chuyện.

Ban co lo con minh day thi som?

Cách tốt nhất để bắt đầu là dùng đúng tên của những bộ phận trên cơ thể, đừng dùng từ lóng. Hãy trả lời thành thật và trực tiếp câu hỏi của trẻ khi chúng hỏi. Nếu bạn không biết, hãy cùng tìm hiểu với trẻ. Cách làm này sẽ tạo cho trẻ thói quen tìm hiểu rõ mọi việc khi có thắc mắc.

Ở độ tuổi nào thì nên giáo dục giới tính cho trẻ? Câu trả lời là “sớm hơn bạn nghĩ rất nhiều”. Dù chưa thống nhất, nhiều chuyên gia và tổ chức khuyên rằng nên giáo dục cho trẻ trước tuổi dậy thì vài năm, lúc trẻ không hề ngại ngùng khi nói chuyện giới tính và cũng đủ tò mò để tìm hiểu về cơ thể mình. Và khi nhận thấy trẻ có dấu hiệu dậy thì sớm, đừng lơ là, hãy quan sát và quan tâm đến trẻ để phát hiện và chia sẻ những vấn đề chúng gặp phải.

Biểu hiện dậy thì

Biểu hiện dậy thì lớn và rõ nhất ở nữ là chu kỳ kinh nguyệt đầu tiên, bên cạnh đó là những biểu hiện tính trạng sinh dục thứ phát (phát triển ngực, mông, mọc lông mu, giọng nói cao và thanh…). Sự thay đổi ở nam dễ nhận thấy qua các dấu hiệu bên ngoài: vỡ giọng (giọng trầm, ồm), phát triển cơ bắp, mọc râu, lông mu, mọc mụn…

Bên cạnh những thay đổi bên ngoài, sự thay đổi trong tính cách và cảm xúc cũng nổi bật. Chính bởi sự thay đổi này, những trải nghiệm của trẻ ở giai đoạn dậy thì sẽ tác động mạnh lên cách suy nghĩ, tư duy về sau. Vì vậy, dậy thì được coi là một mốc quan trọng trong cuộc đời mỗi người.

Tuyến Trần

 

news_is_not_ads=
TIN MỚI